فرامتن دگردیسی در متن رابطه‌ی «من و تو»
در هم آمیختگی «من و تو»، «ما» نمی‌شود! اصلا یکجا نیستیم. من در عالم خودم هستم و تو هم در عالم خودت. پس چگونه است که در حال گفتگو هستیم؟ من با «تو»ی درونی کرده‌ام زیست می کنم؟ چقدر از واقعیت‌ات را فهم کرده‌ام؟ اصلا صبر کن ببینم، چرا فقط انگشت را به سمت خودم بگیرم، پس تو چی؟ مرا می شنوی؟ مرا میبینی؟ هیجاناتم را، احساساتم را، می فهمی دوستت دارم؟ می فهمی به تو وابسته ام؟ من برای تو چه معنایی دارم؟ بیمارت هستم؟ دوستت هستم؟ چه برچسبی به رابطه یمان می زنی؟مگر بارها نگفتی که من هم زنده ات کرده ام؟ مرا چه می بینی؟ اصلا مگر مجبوریم برچسب بزنیم. دوست، روان درمانگر و یا هر چیز دیگری، چه فرقی می کند! ما با هم هستیم. رو بروی هم، دو انسان که از با هم بودن لذت می بریم. می دانم که نیاز به کمک دارم. ترس های مرضی‌ام را دیده ام، وابستگی هایم را. تو مگر داعیه ی درمان نداری، پس در آغوشم بگیر، روبروی ام بنشین یا برو.
اروین دیوید یالوم هشتاد و سه ساله، نویسنده و روانپزشک امریکایی که به خاطر نظریات و سبک روان درمانی اگزیستانسیالش شهرت دارد، در سی و نه سالگی خود که تماما وقف دانشگاه استنفورد بود و عایدی حاصل از جلسات درمانی اش را هم باید به دانشگاه می داد، اولین اثر داستانی و دومین کتابش، «هر روز یک قدم نزدیکتر» را نوشت. داستانی واقعی تر از هر داستانی دیگر. گفتن از خویشتن. لایه های زیرین. اعتراف به آنچه که در او می گذرد. نه تنها خود با آن مواجه می شود، بلکه آن را برای مخاطبان فریاد می زند. جینی دختر شرقی بیست و چهار ساله دانشجوی رشته ی زبان های خارجی دانشگاه استنفورد که یک سال و نیم در گروه درمانی دکتر یالوم شرکت کرده است و هیچ گونه بهبودی نداشته، بهانه ی خلق این اثر می شود. دکتر یالوم که در نظر جینی ابر مرد و نه تنها ابر درمانگر است به او پیشنهاد درمان خصوصی نه در ازای پرداخت پول، بلکه نوشتن آنچه که به او در هر جلسه می گذرد را می دهد. مشکل جینی از نظر خودش انسداد در نوشتن است. کلمات از درونش نمی جوشند تا آنها را متجلی در خارج کند. دکتر یالوم که گذشته ی عقیم شده اش (علاقه‌ی شدیدش به نویسنده شدن) را در جینی می خواهد بازبیافریند، با جینی هم داستان می شود.
کتاب روایتگری جلسات درمانگر و بیمار(دکتر یالوم و جینی) است، آنچه که بر آنها در هر جلسه گذشته است، یک لایه عمیق تر. در خلوت و روی کاغذ راحت تر از چشم در چشم می توان خود افشایی کرد. درمانگر چه حسی به بیمار دارد؟ او را چگونه می یابد؟ عمیقا بر بیمار چه می گذرد؟ بیمار چه چیزهایی را به درمانگر نمی گوید؟ پاسخ این پرسش ها و هزاران پرسش دیگر، در برگ برگ این اثر آمده است.
این اثر برای افرادی که به نحوی با «روایت narrative» سر و کار دارند، در محدوده مطالب خواندنی است و کیست از فرزندان آدم که با روایت سر و کار نداشته باشد! کمتر مراجع و درمانگری هستند که هیجانات و بینش های تک تک جلسات درمانشان را برای همگان بیان کرده باشند. در «هر روز یک قدم نزدیکتر»، خواننده هر روز یک قدم نزدیکتر شدن جینی با خود مطلوبش را می بیند، شاهد خودافشایی گری های دکتر یالوم می شود و طعم یک روان درمانی اصیل را می چشد.
دکتر یالوم اینگونه اولین جلسه ی درمانشان را روایت می کند: “جینی امروز با ظاهری نسبتا خوب آمد؛ لباس بدون وصله، موهای به نظر شانه شده و صورتی شفاف تر. با کمی دستپاچگی توضیح داد که چگونه پیشنهادم مبنی بر تهیه ی نوشته های مربوط به جلسه به جای پرداخت هزینه‌ی جلسات به او شادی و انرژی تازه داده است. در ابتدا خیلی مشتاق به نظر می رسید، اما بعد خوش بینی اش را با گفتن جوک های طعنه آمیزی که مردم درباره ی او خواهند گفت، مخفی کرد. زمانی که پرسیدم مردم چه جور جوک هایی خواهند ساخت؟ گفت ممکن است، من نوشته هایش را با عنوان «مصاحبه با مجنون سرپایی» منتشر کنم…”
و جینی گزارش جلسه ی آخر را اینگونه به پایان می‌برد:”مشکل ما با هم هنوز تعریف این است که چه چیز واقعی است. با نگاهی به گذشته وقتی به بسیاری از چیزهایی که تو انجام می دادی و من در جلسه می گفتم فکر می کنم، سگرمه هایم درهم می رود. تصور می کنم که در جلسه ی آخر انتظار بروز عواطف و گریه‌ها را داشتم. تئاترهای خیلی زیادی دیده ام. شاید عصبانی ام که با راهنمایی‌های تو تبدیل به یک بیمار روانی نشدم و این که نمی توانم به تو بیش از یک نبرد هدیه بدهم.
گاهی فکر می کنم «که چی؟» حس می کنم مانند کرک‌های قاصدک که در نسیم می وزند، هنوز هیچ جا مستقر نیستم. احساس سرخوشی می کنم، با این که آن گروه کر قدیمی می خواند که «چه چیز داری که از آن سر خوش باشی؟» دست کم تو دوستم هستی و من رویای روزی را دارم که بتوانم درب تو را بکوبم. ”
اروین دیوید یالوم، نه اثر داستانی و نه اثر غیر داستانی دارد. علاوه بر کتاب حاضر، «وقتی نیچه گریست»، «درمان شوپنهاور» و «مسئله ی اسپینوزا» از جمله آثار داستانی و «روان درمانی اگزیستانسیال»، «روان درمانی گروهی» و «هنر درمان» برخی از آثار غیر داستانی اش هستند. اگر کسی یکی از کتاب های او را را بخواند، نخواندن بقیه اش دشوار خواهد بود.
منبع: سایت الف
